Badanie ortoptyczne rozpoczyna się od wywiadu przeprowadzonego razem z pacjentem i jeśli to niepełnoletni pacjent to także z jego opiekunem prawnym. Już od wejścia ortoptystka obserwuje pacjenta (postawę ciała, ciekawość na otaczający świat, spostrzegawczość...). W tym czasie, w szczególności mały, często nieufny pacjent zapoznaje się z miejscem i ze specjalistą, który wyjaśnia przebieg badania. W zależności od wywiadu i możliwości i wieku pacjenta przeprowadzane procedury dostosowywane są do danej sytuacji. Po badaniu, omawiana jest diagnoza i zalecenia dla pacjenta.
